Sir Francis Beaufort
De Ierse schout-bij-nacht Sir Francis Beaufort (1774-1857) is bekend om zijn windschaal. Het had weinig gescheeld of de windschaal had niet bestaan. In 1795 was Beaufort als jonge officier bijna verdronken in de haven van Portsmouth. De bijna-dood ervaring daagde hem uit tot zijn latere prestaties, waaronder de uitwerking van de windschaal.
Beaufortbedacht de schaal in 1805. Hij baseerde de windkracht op de hoeveelheid zeil die een groot schip kon voeren bij een zwakke bries, storm of orkaan. De winddruk werd uitgedrukt in kilogram per vierkante meter. De schaal geldt dus voor de druk van de wind. Beaufort was de eerste die orde in de chaos bracht. Tot rond 1840 hanteerden zeelieden hun eigen aanduidingen voor de windkracht. Deze werden van vader op zoon overgeleverd.
Bekendheid windschaal
Tussen 1831 en 1835 werd de Beaufort-windschaal officieel gebruikt tijdens de Beagle-expeditie. De schaal was verplicht sinds 1838 op all Captains and Commanding Officers of Her Majesty's Ships and Vessels. In de jaren veertig van de negentiende eeuw kreeg Beaufort bekendheid met zijn windschaal. Het duurde nog tot 1873 voor die internationaal aanvaard werd. Beaufort heeft dat zelf niet meer meegemaakt en geen weet gehad van het belang van zijn vondst.
Wind boven zee en boven land
Tegenwoordig is de schaal van Beaufort een uitgebreide 13-delige schaal met de gevolgen van wind op zee en boven land. Rond 1900 beschreef admiraal William Peterson de gevolgen van de wind boven zee. Bijvoorbeeld korte kleine golven bij een zwakke wind van windkracht 2, hoge golven met zware schuimstrepen bij storm, windkracht negen en een lucht vol schuim en verwaaid zeewater bij orkaankracht 12.
In 1906 werd vastgesteld bij welke gemiddelde windsnelheid (gemiddeld over 10minuten) de twaalf zeetoestandsklassen behoren. Later zijn beschrijvingen toegevoegd van de gevolgen van de wind boven land. Zo kennen we tegenwoordig de schaal van Beaufort als een windschaal die aangeeft dat bij windkracht 5 bebladerde takken zwaaien en bij windkracht 8 twijgjes afbreken en lopen lastig is. Bij windkracht 10, een zware storm, worden bomen ontworteld en kracht 11, een zeer zware storm, leidt tot zware schade in steden en bossen.
Biologische windschalen
Tegenwoordig bestaan er ook biologische windschalen voor de invloed van de wind op dieren en planten, uitgewerkt door de Engelse bioloog Lyall Watson. Bij windstilte bijvoorbeeld zijn alle vogels in de weer. Bij windkracht 9 wagen alleen zwaluwen en eenden zich in de lucht en blijven insecten aan de grond. Vanaf windkracht 10 blijven alle vogels aan de grond.