Bloedarmoede (2024)

Bloedarmoede klinkt alsof je lichaam bloed tekort komt. Dat is echter niet wat er met bloedarmoede bedoeld wordt. Met bloedarmoede – anemie – bedoelen we een tekort aan ijzer en rode bloedcellen in je bloed. Dit kan vervelende gevolgen hebben. In deze blog lees je welke gevolgen dit kunnen zijn, wat de rol van stress hierin kan zijn én hoe je bloedarmoede kunt voorkomen of hiervan kunt herstellen. Lees over:

• Wat is bloedarmoede precies?
• Wat zijn de symptomen van bloedarmoede?
• Waardoor wordt het veroorzaakt?
• Hoe de juiste voeding kan helpen
• De rol van stress
• De relatie met je weerstand

Bloedarmoede komt regelmatig voor, zowel bij mannen als vrouwen, maar ook bij kinderen. Hierbij is er geen sprake van ‘te weinig bloed’, maar er zijn te weinig rode bloedcellen in ons lichaam. De voornaamste oorzaak van bloedarmoede is een ijzertekort. Hoewel bloedarmoede niet direct gevaarlijk is, kan het wel leiden tot (extreme) vermoeidheid en een lage weerstand. IJzer is een mineraal dat een belangrijke rol heeft voor ons immuunsysteem. Bovendien heb je bij een ijzertekort weinig energie of je bent prikkelbaar. Daarnaast kun je moeite hebben met je concentratie. IJzer is namelijk ook nodig voor de aanmaak van neurotransmitters, zoals serotine en dopamine. Wist je dat ook stress een belangrijke oorzaak is van een ijzertekort? Bloedarmoede is echter goed te verhelpen. Door te kiezen voor de juiste voeding en stress te verminderen, kun je het ijzergehalte in jouw lichaam weer op peil brengen en houden!

Wat is bloedarmoede?

Bloedarmoede (ook wel anemie genoemd) ontstaat als het bloed te weinig rode bloedcellen bevat. Daarnaast kan het zijn dat deze rode bloedcellen niet goed functioneren. Dit betekent dat er niet genoeg zuurstof naar onze lichaamscellen gaan. Het gaat dus niet over de hoeveelheid bloed in je lichaam. Hoe ontstaat bloedarmoede? Het bloed heeft ijzer nodig voor de aanmaak van hemoglobine (een eiwit dat zorgt voor rode bloedcellen). IJzer heeft een essentiële rol in het zuurstoftransport in ons lichaam. Het is een belangrijk mineraal dat ons lichaam niet zelf kan aanmaken; we moeten het dus uit onze voeding halen. Bij een ijzertekort kan bloedarmoede ontstaan. Dit is vaker het geval bij vegetariërs, veganisten, sporters en zwangere vrouwen. Bloedarmoede kan ook een symptoom zijn van een te trage schildklier.

Wat zijn de symptomen van bloedarmoede?

Bloedarmoede heeft diverse (mogelijke) symptomen waarvan vermoeidheid er meestal met kop en schouders bovenuit steekt. Vrijwel iedereen die met bloedarmoede te kampen krijgt, ervaart vermoeidheid, lusteloosheid en slapheid. De symptomen van bloedarmoede zijn:

• Vermoeidheid
• Duizeligheid
• Een bleke huid
• Hoofdpijn
• Hartkloppingen
• Benauwdheid
• Koude handen en voeten
• Minder eetlust
• Gewichtsverlies
• Rusteloze benen
• Angstgevoelens
• Broze en snel brekende nagels
• Bleke huid onder de vingernagels
• Dof uitziende ogen
• Bleke binnenkant van de onderste oogleden

Wat zijn de oorzaken van bloedarmoede?

Bloedarmoede kan ontstaan als gevolg van hevig bloedverlies. Het komt bijvoorbeeld vaak voor bij vrouwen met sterk bloedverlies tijdens de menstruatie. In dat geval is bloedarmoede wél een letterlijk tekort aan bloed. In de meeste gevallen is dat echter niet zo en duidt bloedarmoede echt op een tekort aan rode bloedcellen. Maar wat zijn nu de oorzaken van bloedarmoede? De voornaamste oorzaak van bloedarmoede is een tekort aan voldoende voedingsstoffen. Rode bloedcellen worden namelijk aangemaakt door belangrijke vitaminen en mineralen. Dit zijn voornamelijk ijzer, vitamine C, vitamine B12, vitamine B2 en foliumzuur. Daarnaast kan een magnesiumtekort een belangrijke oorzaak zijn. Het is ook mogelijk dat ijzer moeilijk wordt opgenomen uit de voeding door parasieten of schimmels in het lichaam. Een andere belangrijke oorzaak van een ijzertekort is stress. Het lichaam vergt namelijk extra ijzer in periodes met veel stress. Bloedarmoede kan ook ontstaan bij lever- of darmproblemen.

De juiste voeding om anemie te voorkomen

Zoals je zojuist hebt kunnen lezen, ontstaat anemie vaak door een gebrek aan de juiste vitaminen en mineralen in je voeding. Het is vaak dan ook eerst zaak om te kijken naar je voeding en dieet. Wat kun je nu eten om bloedarmoede te voorkomen? Denk aan de onderstaande tips:

• Voeding rijk aan ijzer; ijzer vind je voornamelijk in vlees, vis, kip, kalkoen en eieren. Daarnaast bevatten ook groene groenten veel ijzer, zoals spinazie, courgette en broccoli. Bovendien zijn peulvruchten en volkorengranen rijk aan ijzer. Kies gedroogd fruit of pompoenpitten als gezonde snacks.
• Voeding rijk aan vitamine B12: vitamine B12 is zeer belangrijk bij het verhelpen van een ijzertekort. Deze vitamine vind je voornamelijk in vlees, vis en gevogelte. Daarnaast halen vegetariërs en veganisten B12 uit het eten van vleesvervangers, peulvruchten, noten en zaden.
• Voeding rijk aan foliumzuur; oftewel vitamine B11 is verantwoordelijk voor een goede balans tussen de rode en de witte bloedcellen in ons lichaam.
• Voeding rijk aan B2; ook vitamine B2 is een belangrijke vitamine voor onze energie. Het zit in vlees, groente, fruit, granen, zuivel, noten, eieren en champignons.
• Vitamine C bij de maaltijd; door vitamine C bij de maaltijd te nemen, kan ijzer uit voeding beter worden opgenomen. Neem bij elke maaltijd groente met veel vitamine C, zoals paprika’s. Of drink een vers vruchtensap bij het eten.
• Vitamine D aanvullen; bij een tekort aan vitamine D is er eerder kans op bloedarmoede. Houd jouw vitamine D op peil door voldoende zonlicht of supplementen.
• Beperk koffie drinken; koffie kan de ijzeropname bemoeilijken. Het is aan te raden om vlak voor, tijdens of vlak na het eten, geen koffie te drinken.
• Voldoende magnesium; een magnesium tekort kan ook een oorzaak zijn van bloedarmoede. Het kan aan te raden zijn om magnesium tabletten te nemen.

De rol van stress bij bloedarmoede

Er kan een duidelijk verband zijn tussen stress en bloedarmoede. De reden hiervoor is zeer eenvoudig: in tijden van stress verbruikt ons lichaam meer ijzer waardoor de kans groter is op een ijzertekort. IJzertekort/bloedarmoede kan dan ook een duidelijk symptoom zijn van stress. Het is alleen moeilijk om dit te herkennen omdat de symptomen van bloedarmoede op zichzelf óók symptomen van stress kunnen zijn. Maar hoe dan ook: het is met het oog op anemie altijd goed om stress te verminderen. Mocht je het moeilijk vinden om zelf stress aan te pakken, dan zet ik graag wat tips voor je op een rijtje:

• Mediteren; door dagelijks even te mediteren voel je je rustiger en meer in balans
• Ontspannen: geef jezelf iedere dag voldoende tijd voor ontspanning zonder afleiding
• Bewegen; met dagelijkse beweging, het liefst buiten, geef je jezelf meer zuurstof
• Creatief zijn; wist je dat ook creativiteit kan bijdragen aan minder stress?
• Positief zijn; breng meer positiviteit in je leven, zoals met dankbaarheid

Voldoende rode bloedcellen voor een goede weerstand

Bloedarmoede is een signaal van het lichaam die je beter niet kunt negeren. Onze lichaamscellen werken niet optimaal doordat er een tekort is aan ijzer en rode bloedcellen. Dit kan zich gaan uiten in onder andere vermoeidheid en een gebrek aan energie. Daarnaast zijn er mentale klachten, zoals concentratieverlies en stemmingswisselingen. Gelukkig is het heel goed mogelijk om bloedarmoede te verhelpen en te voorkomen. Pas jouw levensstijl aan door te kiezen voor de juiste voeding. Aanvullend kun je kiezen voor goede supplementen. Bovendien is het van belang om voldoende tijd te besteden aan ontspanning en stress te verminderen. Probeer manieren te vinden waardoor stress minder kans krijgt. Stress kan namelijk ook een ijzertekort veroorzaken doordat het lichaam om meer ijzer vraagt. Soms is er een andere behandeling van ijzertekort nodig. Kortom, door bloedarmoede aan te pakken, zorg je voor een betere weerstand en meer energie.